“De wetgeving rond de tewerkstelling van vreemdelingen is ingewikkeld”, zegt Filipe. “De toelating tot werk is gewestelijke materie, terwijl verblijfsrecht federaal geregeld is. De regelgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verschilt van de Vlaamse. De afgelopen jaren is ze bovendien behoorlijk veranderd, vooral omdat EU-richtlijnen omgezet moesten worden.”
Veel vraag naar vormingen
Er is dan ook veel vraag naar de vorming ‘Tewerkstelling van vreemdelingen’. Alleen in 2022 waren er al 205 deelnemers. “Het thema wint aan belang sinds de wijziging van de wetgeving rond arbeidsmigratie in 2019”, vertelt Filipe. “Zeker dat eerste jaar gaven we veel vormingen, omdat alles nieuw was. Maar de vragen blijven komen. Steeds meer mensen met vragen over de tewerkstelling van vreemdelingen, vinden ook de weg naar onze juridische helpdesk.”
Het profiel van de mensen die de vorming volgen, is heel uiteenlopend. Medewerkers van een OCMW of CAW bijvoorbeeld, krijgen vaak vragen over wie hier wel en niet mag werken. Op een halve dag loodst Filipe de deelnemers doorheen de belangrijkste materie. Ze krijgen een algemene inleiding over het verblijfsrecht, de regels rond arbeidsmigratie en info over wie per verblijfsstatuut mag werken als werknemer, zelfstandige of vrijwilliger. Welke toelatingen tot arbeid bestaan er? Welke termijnen moet je respecteren om een arbeidsvergunning aan te vragen? Hoe zit het met studenten of au pairs? Tussendoor zijn er oefeningen met concrete casussen. “Uniek is dat de deelnemers een overzicht krijgen van zowel de Vlaamse als de Brusselse wetgeving”, zegt Filipe.
Misvattingen
Er zijn heel wat misvattingen rond de tewerkstelling van vreemdelingen. “Als buitenlander mag je hier bijvoorbeeld niet zomaar beginnen werken als zelfstandige. Dat is voor veel mensen nieuw”, zegt Filipe. “Begin 2022 zijn de regels serieus verstrengd in Vlaanderen.”
Ook over knelpuntberoepen leven er veel vragen. “Vlaanderen koos voor een beleid rond arbeidsmigratie als deel van de oplossing om knelpuntberoepen in te vullen”, legt Filipe uit. “Het gaat dan bijvoorbeeld over bakkers, slagers of vrachtwagenchauffeurs. Uit het contract moet blijken dat het om die specifieke functie gaat. De arbeidsinspectie controleert dit. Wie hierheen komt om als bakker te werken, mag bijvoorbeeld niet als verkoper achter de toonbank staan. De lijst met knelpuntberoepen is trouwens niet dezelfde als die van de VDAB en is veel korter.”
Expert op het gebied van arbeidsmigratie
Filipe is ondertussen een van de experts in België op het vlak van arbeidsmigratie. Daarnaast houdt hij zich bezig met migratierecht in het algemeen. “Samen met mijn collega’s beantwoord ik vragen via onze helpdesk en ben ik redacteur van het Tijdschrift voor Vreemdelingenrecht. “Vreemdelingenrecht is boeiende materie die continu evolueert. Het is zo belangrijk om juiste informatie te verspreiden. Ik voel me elke dag nuttig in mijn job.”